سی پنل [ cpanel ] یکی از کنترل پنل های بسیار محبوب و دوست داشتنی تحت وب می باشد که با امکانات فراوانی که در خود جای داده و اختیار ما میگذارد هر مدیر وب سایت یا سروری را مجاب به استفاده از خود می کند.
این پنل بسیار زیبای محبوب نزد ما ایرانی ها نسبت به سایر کشور ها از محبوبیت بسیار ویژه تری برخوردار است، چرا که هم از محیط کاملا سبک، ساده و در عین حال حرفه ای برخوردار است و همچنین امکانات خیلی جذابی در اختیار کاربران قرار می دهد که در این مطلب به آنها اشاره خواهیم کرد.
کاربران می توانند آدرس های ایمیل خود را در cPanel ایجاد و مدیریت کنند، همچنین دامنه ها، بانک های اطلاعاتی، نسخه های مختلف PHP و تقریبا تمام جوانب یک وب سرور را کنترل کنند.
در نتیجه این کنترل پنل قدرتمند امکان اداره تمام سرویس های هاست را در یک جا فراهم آورده است. cPanel توسط شرکتی به همین نام و غالبا به زبان برنامه نویسی Perl توسعه داده شده است.
cPanel یک کنترل پنل عالی و قابل تنظیم است، که در طول زمان امتحان خود را به خوبی پس داده است و یک تیم حرفه ای و فعال پشت آن قرار دارد که برای کاربران cPanel کمک بزرگی به حساب می آید زیرا در طول استفاده از این کنترل پنل با هر سوال و مشکلی رو به رو شوید می توانید از تیم پشتیبانی cPanel کمک بگیرید.
خوش نامی، شهرت و استفاده گسترده از cPanel به علت رابط کاربری ساده و قابل فهم آن است بطوریکه هر کسی فقط یک بار از آن استفاده کند طرز کارش را یاد می گیرد. البته بهتر است بدانید این کنترل پنل ساده و قدرتمند نسخه هایی هم دارد که برای استفاده افراد حرفه اس طراحی شده است. این نسخه از امکاناتی نظیر مدیریت همزمان چندین سرور و پشتیبانی از IPV6 برخوردار است.
متاسفانه به دلیل تحریم ایرانیان از سمت شرکت cPanel و بلاک شدن IP های ایرانی، تنها راه استفاده بدون دردسر از این کنترل پنل در ایران، استفاده از نسخه کرک شده (Null) این کنترل پنل می باشد. به صورت مکرر مشاهده شده که cPanel های کرک شده که در هاست های ایران دارای مشکلاتی مانند زیر هستند؛
اما همانطور که اشاره کردیم در هاست های جوان گستر تماما از نسخه اصلی این کنترل پنل و دیگر لایسنس ها مانند لایت اسپید، CXS و Solus استفاده می کنیم تا شاهد تکرار مشکلات امنیتی و عملکردی مداوم سی پنل کرک شده نباشید.
برای مشاهده صفحه ورود به cpanel باید از مرورگر خود استفاده کنید. آدرسی که باید در مرورگر تایپ کنید تا بتوانید وارد cPanel شوید را ارائه دهنده هاست یا سرور برای شما ایمیل می کند. اصلا از قسمت :۲۰۸۲ که در آدرس وجود دارد نترسید.
این شماره پورتی است روی سرور که cPanel به صورت پیشفرض از آن استفاده می کند. لطفا توجه داشته باشید که برای دسترسی به cPanel از اتصال امن HTTPS استفاده کنید در غیر این صورت قوانین امنیت سینل را نقض نمودید.
رابط کاربری cPanel:
ظاهری که هم اکنون پس از ورود به cPanel مشاهده می کنید، در پی سالها تغییر بهتر و بهتر شده است. با این وجود اگر دوست دارید ظاهر متفاوتی از cPanel داشته باشید باید به ارائه دهنده هاست یا سرور خود درخواست دهید. چون برای آنها این امکان وجود دارد که ظاهر cpanel را شخصی سازی کنند. به طور کلی cPanel دارای قسمت های اصلی زیر است:
Preferences، Mail، Files، Database، Domains، Security و Logs. شهرت cPanel دلایل و ابعاد زیادی دارد و یکی از مهمترین این دلایل امکان استفاده ساده و آسان از این کنترل پنل است.
امکانات cPanel (سی پنل):
cPanel از لحاظ امکاناتی که به کاربر ارائه می دهد یکی از قویترین کنترل پنل های موجود جهان است.
در بخش Mail، می توانید اکانت ایمیل جدید و فورواردر ایجاد کنید. می توانید تنظیمات ضد هرزنامه (اسپم) را به آسانی انجام دهید. می توانید تنظیم کنید که از تمام آدرس های ایمیل دریافت وجود داشته باشد و بسیاری امکانات دیگر. بیشتر تنظیمات ایمیل در cPanel تنها با چند کلیک قابل انجام است.
در بخش Domain، یک ویرایشگر ساده خواهید یافت که انجام تنظیمات دامنه را برای شما راحت می کند. در این بخش می توانید تعریف کنید که یک آدرس به آدرس دومین دیگر تغییر مسیر دهد (Redirect شود).
همچنین در این بخش مدیریت دامنه های دیگر و تنظیمات مربوط به DNS برای شما مهیاست.
در بخش Database، می توانید گزینه PHPMyAdmin را مشاهده کنید. یکی دیگر از بخش های بسیار خوب cPanel. اینکه بتوانید توسط یک رابط کاربری تحت وب بانک های اطلاعاتی MySQL خود را مدیریت کنید بسیار راحت و مناسب است. اما اگر دوست دارید از MySQL Workbench استفاده کنید cPanel امکان Mount یا دسترسی از راه دور به بانک اطلاعاتی را هم به شما می دهد. در کنار MySQL، cPanel امکان مدیریت بانک های اطلاعاتی PostgreSQL را نیز به شما می دهد.
cPanel سیستم بکاپ گیری بسیار راحتی را برای کاربران فراهم کرده است. گزینه Backups را می توانید در قسمت File پیدا کنید. سیستم بکاپ گیری cPanel به شما این امکان را می دهد که بکاپ های غیر افزایشی مبتنی بر تصویر لحظه ای (snapshot) را از بانک های اطلاعاتی، فایلها و تنظیمات ایمیل بگیرید.
شما حتی می توانید از کل پنل خود در یک فایل آرشیو، بکاپ تهیه کنید. هنگامی که شما می خواهید وب سایت خود را از هاست کنونی به هاست دیگری که آن هم cPanel دارد منتقل کنید امکانات بکاپ گیری cPanel بسیار کار شما را آسان می کند.
اگر بخواهید وب سایت خود را از یک ارائه دهنده هاست به شرکت دیگری منتقل کنید که از کنترل پنل خاص خودش استفاده می کند، روند انتقال سایت بسیار پیچیده خواهد شد. اما اگر این انتقال از cPanel به cPanel باشد کار آسانی پیش رو دارید.
در قسمت File معمولا شما گزینه ای تحت عنوان FTP خواهید دید که شما را به صفحه تنظیمات FTP هدایت می کند. در صفحه FTP شما می توانید برای خود اکانت FTP بسازید یا اکانت های از پیش ساخته شده را ویرایش کنید. شما می توانید مسیر اصلی اکانت خود را انتخاب کنید اما معمولا از قبل این کار انجام شده است.
cPanel نه تنها امکان نصب نرم افزار های مختلف را برای شما فراهم می کند بلکه در انتخاب ورژن آن نرم افزار هم دست شما را باز میگذارد.
مثلا تنها با چند کلیک می توانید ورژن PHP مورد نظر خود را انتخاب کنید. آیا نگران کد های قدیمی PHP نوشته شده خود هستید؟ آیا این کد های قدیمی مثل توابع Mysql Connect و Mysql Query هنوز هم کار می کند؟ هیچ نگران نباشید!
کافیست به راحتی با چند کلیک ورژن PHP را به ۵٫x تغییر دهید. سایت شما به خوبی کار خواهد کرد. در طرف مقابل اگر دوست دارید کارایی نرم افزار تحت وب PHP خود را بالا ببرید، ورژن PHP را به ۷٫x تغییر دهید. بلافاصله تاثیر مفسر سریعتر این نسخه از PHP را هنگام ایجاد صفحات احساس خواهید کرد.
از امکانات دیگر cPanel که قابل ذکر هستند می توان به Raw Access Log ، Parsed Access Log و Error Log Access اشاره کرد. با این گزینه ها، توسعه دهنده نرم افزار می تواند خطاهای تولید شده توسط نرم افزار را ببیند. همچنین مالک سایت با وجود این گزینه ها در cPanel می تواند آمار دسترسی به وب سایتش و روند نوسانات ترافیک سایت را مشاهده کند.
cPanel از Cron Job پشتیبانی می کند. همچنین می توانید Apache Handler ها یا حتی Mime-type دلخواه خود را تنظیم کنید.
cPanel راهکارهای بسیار راحتی برای تنظیمات سطح دسترسی به پوشه های مختلف را با گذاشتن پسورد فراهم کرده است. امکانات آسانی در راه اندازی SSL در اختیار می گذارد و حتی امکان استفاده از گواهینامه هایی که خودتان تولید کرده اید یا CSR هم به شما می دهد.
شما همواره میتوانید میزان استفاده کنونی وب سایت خود از منابع سرور را مشاهده کنید، مثلا پهنای باند، فضای هارد، تعداد اکانت های FTP یا ایمیل، تعداد بانک های اطلاعاتی، تعداد ایمیل های ارسال شده و غیره. برخی از ارائه دهندگان هاست جهت کنترل استفاده صحیح از منابع سرور و جلوگیری از از کار افتادن آن، ایمیل های هشدار دهنده ای را تعریف می کنند.
به طوری که اگر وب سایت شما به خط قرمز استفاده از هر یک از منابع سرور نزدیک شود ایمیلی با همین مضمون به دست شما خواهد رسید تا بلافاصله برای رفع آن چاره ای بیندیشید.
این کار به شما در داشتن یک نگاه اجمالی از منابع سرور و کنترل سهم تخصیص داده شده کمک می کند.
شرح امکانات cPanel تنها با همین گزینه های کنونی خاتمه نمی یابد بلکه با استفاده از پلاگین های شخص ثالث این امکانات قابل توسعه است.تعداد کمی از این پلاگین آماده هم اکنون در cPanel وجود دارد اما می توان پلاگین های نوشته شده شخصی را هم به آن اضافه کرد.
cPanel از یک رابط برنامه کاربردی جاوا اسکریپت (JSON) که به خوبی مستند شده برخوردار است که دارای کلاینت هایی به زبان های PHP و PERL است، همچنین از خط فرمان API کلاینت به نام cpapi2 پشتیبانی می کند.
اگر وظایفی دارید که باید مدام آنها را انجام دهید بهتر است یک کلاینت را به عنوان یک پلاگین یا یک کلاینت API برای اجرای آن به کار بگیرید.
همانطور که در این مقاله مشاهده کردید، cPanel یک محصول رشد یافته و کامل است، مدت زمان قابل توجهی است که در بازار وجود دارد و تعداد زیادی از شرکت های ارائه دهنده خدمات هاست بزرگ و سرشناس از این کنترل پنل قدرتمند استفاده می کنند.
اگر صاحب یک سرور اختصاصی یا مجازی هستید و قصد دارید برای خود یا برای مشتریانتان از cPanel استفاده کنید باید بدانید که هزینه آن برای یک سرور مجازی ماهانه ۲۰ و سالانه ۲۰۰ دلار است.
در مورد سرور اختصاصی این هزینه به ماهانه ۴۵ و سالانه ۴۲۵ دلار افزایش می یابد. بسیاری از شرکت های هاست معتبر، کنترل پنل هاست های مبتنی بر cPanel خود را به طور رایگان در اختیار شما می گذارند. امروزه برخی مشتریان فقط شرکت هایی را برای میزبانی سایت خود انتخاب می کنند که از cPanel برخوردار باشند.